خـواص و مـضـرات زغـال اختـه
زغـال اختـه
زغال اخته درختچه بلند یا درختی کوچک برگ ریز (خزان کننده) که در کنار جریان آب یا در بیشه های می روید از خانواده گیاهان گلدار دو لپه ای و تیره زغال اخته است. گلهای زغال اخته ، زرد رنگ و خوشه ای می باشد و شهد فراوانی برای زنبورهای عسل دارد. میوه آن به شکل بیضی و حدوداً به اندازه آلبالوی درشت است و طعم ترش و شیرینی دارد و رنگ آن قرمز بسیار خوش رنگ است.
میوه نرسیده آن به علت داشتن اسید زیاد، بسیار ترش است ولی میوه رسیده آن به رنگ قرمز تیره و خوشمزه و شیرین است. این میوه در تابستان عرضه و معمولا به صورت تازه مصرف می شود ولی به صورت خشک، مربا، کنسرو، ترشی، آبمیوه، سس، نکتار، ژله، مارمالاد، سرکه، لواشک و قرص های آنتی اکسیدان نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
خـواص زغـال اختـه
1. زغال اخته در طب سنتی ایران دارای طبیعتی کمی سرد و خشک است.
2. زغال اخته دارای مقادیر زیادی ویتامین A,C,E و ویتامین های گروه B ؛ B1,B2,B3,B4,B5 همچنین دارای آنتی اکسیدانها و مواد معدنی ؛ اسید فولیک ، بور آهن، کلسیم، کروم، مس، منیزیم، منگنز، مولیبدن، فسفر، پتاسیم، سلنیوم، سدیم ، گوگرد و فلاونوئیدها است که برای فعالیت کبد و دیگر عملکردهای بدنی مفید است و علاوه بر این مقدار بالای اسیدهای آلی موجود در زغال اخته ؛ مانند بنزوات، مالیک، کوئینیک، سیتریک و اسیدهای آلاژیک ـ کیفیت و خواص درمانی بالایی در خود دارد. زغال اخته بیش از 10 درصد تانن، قند،پکتین، اسیدهای آلی، رنگدانه است. آنتوسیانین موجود در زغال اخته رنگدانه ای از گروه فلاونوئیدها است که عالم رنگ قرمز در گوجه فرنگی و دیگر میوه ها نیز است. و همچنین این میوه منبع خوبی برای فیبر است.
3. آنتی اکسیدانهای موجود در زغال اخته شامل فلاونوئیدها ویتامین C,E ملاتونین و آنتوسیانین باعث خنثی شدن رادیکالهای آزاد بدن می شوند در نتیجه از بروز بیماری های قلبی، سرطان، دیابت، تصلب شرایین، آب مروارید، آرتروز، و آرتریت پیشگیری می کند.
4. زغال اخته تأثیر انسولین و انباشتگی چربی ها را کاهش می دهد و در روند از بین بردن چربی موثر است.
5. زغال اخته به دفع سموم و چربیهایی که در بافتهای بدن تجمع می یابند کمک می کند. از احتباس آب دربدن جلوگیری می کند. موجب کاهش وزن می شود.
6. پوست زغال اخته تب بر است.
7. میوه آن اثر قابص دارد و در رفع اسهال و ورم معده موثر است.
8. آب زغال اخته برای افراد مبتلا به سنگهای کلیه (خصوصا اگر از جنس کلسیم باشد) ادرار بدبو موثر است. وجود کوئینیک اسید در زغال اخته باعث می شود تا مقدار اسید در ادرار کاهش یابد و همچنین از تشکیل سنگ کلیه توسط کلسیم و یون فسفات جلوگیری می کند.
9. پلی فنول در زغال اخته باعث کاهش کلسترول بد خون و حفظ کلسترول خوب خون می گردد و برای سلامتی قلب مفید است.
10. آنتی اکسیدانها موجود در زغال اخته مقاومت بدن را در برابر بیمارهای غیرواگیر بالا می برد و به پیشگیری از صدمه به سلولها و بافتهای بدن کمک می کنند.
11. مقدار فروکتوز و گلوکز زغال اخته کم است و مصرف آن برای افراد چاق و بیماران دیابت مشکلی به وجود نمی آورد.
12.زغال اخته عروق خونی تنگ شده به دلیل رسوب کلسترول و تصلب شرائین را گشاد می کند و از بروز سکته قلبی پیشگیری می کند.
13. زغال اخته کم کالری و باعث اضافه وزن نمی شود.
14. مواد مغذی موجود در زغال اخته از رشد سرطان های ریه، کولون، (قسمتی از روده بزرگ) و تکثیر سلولهای سرطان خون بدون تأثیر بر سلولهای سالم جلوگیری می کند. (برای جلوگیری از سرطان باید از زغال اخته به طور کامل بهره برد، نه فقط از عصاره آن.)
15. یکی از متداول ترین عفونتها التهاب مثانه است که در خانم بسیار شایع است ؛ اسید بنزوئیک موجود در زغال اخته از اتصال اشرشیاکلی به دیواره مثانه و مجاری ادراری جلوگیری می کند و به این ترتیب از رشد و تکثیر باکتری و ایجاد عفونت، جلوگیری می کند.
16. هورمون ملاتونین موجود در زغال اخته خواب انسان را راحت و عمیق می کند. ( این هورمون مسئولیت تنظیم ریتم 24 ساعته روز و شب بدن را به عهده دارد.
17. آربوتین، یکی از مواد فعال موجود در زغال اخته، روی بیرون کشیدن آب برای حذف توسط کلیه ها کار می کند همزمان آب زغال اخته نیز روی سلولیت کار می کند چون فلاونوئیدهای درون میوه، باعث بهبود قدرت و یکپارچگی بافت همبند و عملکرد روان سیستم لنفاوی می شود.
18. اسید مالیک موجود در زغال اخته یک تنظیم کننده هضم قوی است و به مقاومت در برابر اسهال کمک می کند.
19. زغال اخته در بند آمدن خون موثر است. ابوعلی سینا دانشمند و پزشک مشهور ایرانی، آب زغال اخته را برای شست شوی زخمهای جلدی و گرد ریشه آن را برای الیتام زخم ها بکار می برد.
20. شربت زغال اخته ضد عطش است. خصوصاً در تابستان برای جلوگیری از گرمازدگی، نوشیدن شربت آن بسیار موثر است.
21. زغال اخته برای درمان شب ادراری بچه ها مفید است.
22. یکی از فاکتورهای معمول و رایج تحقیقات انجام شده ، میزان زغال اخته ای است که باید به صورت روزانه مصرف کنید. بهترین مقدار مصرف روزانه نصف فنجان در نظر گرفته شده. این مقدار زغال اخته را می توانید به تنهایی مصرف کیند یا با میوه های دیگر با ماست مخلوط کرده و میل کنید و یابا صبحانه میل نمایید.
23. به خاطر داشته باشید اگر همچنان می خواهید سلامت و متناسب باقی بمانید؛ باید بدانید که زغال اخته و سایر غذاهای گیاهی باید به میزان کافی در برنامه غذایی روزانه شما موجود باشد.
مـضـرات زغـال اختـه
1. زیاده روی در مصرف زغال اخته باعث تهوع، اسهال، دل به خوردگی و سردرد می شود.
با تشکر از
سایت HIDOCTOR
مقاله نوشته شده خانم الهام اکبری. سایت HERBALMARKET
سایت آکایران
سایت WWW.7JANE.IR