honeytaj

عسل طبیعی و غیر طبیعی و آیا عسل همواره شیرین است؟

عسل طبیعی و غیر طبیعی

در کشور ما، به دلیل محدود بودن منابع شهد در بیشتر نقاط کشور و عدم امکان استفادۀ زنبورداران از بیشتر منابع شهد باغها و مزارع عسل خیز، حتی در فصول بهار و تابستان مجبورند برای تولید عسل کوچ کنند، در غیر این صورت در بیشتر نقاط کشور، میانگین تولید عسل تولید هر کندو کمتر از 10 کیلو خواهد بود که چنین تولیدی با قیمتی که مردم حاضرند برای عسل بپردازند، برای زنبوردار اقتصادی و ممکن نخواهد بود.

اگر اصول و مراحل رسیدن عسل در تهیۀ  چنین عسل هایی مراعات شود، نمی توان به آن عسل تقلبی گفت و فقط از نظر تعریف استاندارد با آن مغایرت دارد. 

اگر در فرآیند تولید عسل از شربتهای غنی شده استفاده شود، حتی به مراتب با ارزش تر از عسل های تهیه شده از شهد گل خواهد بود. در تعریف، این عسل ها را در ردۀ عسل های غیر طبیعی (نه تقلبی) طبقه بندی می کنند.

آیا عسل همواره شیرین است؟

میزان شیرینی عسل تابع گیاهی است که زنبور از آن تغذیه می کند؛ برای نمونه عسل کُنار یا سدر کم شیرین و قندش حدود 1/5 درصد است.

تقلب در عسل

درحالت کلی عسل تهیه شده از مواد قندی ـ که زنبور عسل هیچ گونه نقشی در جمع آوری آن نداشته باشد ـ و افزودن هر ماده اعم از مواد قندی و انواع اسانس، رنگ ها و انواع نگهدارنده ها به عسل، جزو موارد تقلب محسوب می شود و ارزش آن در مقایسه با عسل صفر است.

یکی از راه های تشخیص عسل طبیعی از عسل تقلبی، شکرک زدن آن است. این تصور که عسل تقلبی در شرایط سرما و در طول مدت نگهداری شکرک میزند، کاملا اشتباه است. این شرایط برای عسل های طبیعی نیز صادق است، زیرا در مدت نگهداری و  در مجاورت سرما، با کاهش رطوبت و ایجاد بلورهای منظم قندی در نتیجه وجود آنزیم های افزوده توسط زنبور عسل ( دیاستازهای عسل مانند آنزیم اینورتاز) ، عسل شروع به شکرک زدن می کند. درجۀ سفتی و زمان شروع شکرک زدن به نوع گل و آب هوای منطقه بستگی دارد.

برای تشخیص چنین عسل هایی دقیق ترین روش، آزمایش هایی است که در آزمایشگاه های مجهز مواد غذایی و شیمیایی روی آن انجام می گیرد، ولی شناسایی چنین تقلب هایی برای عموم که دسترسی به آن آزمایشگاه ها ندارند، غیرممکن است. در مواردی با استفاده ازتجربیات و آگاهی داشتن از نوع عطر و طعم عسل از جهت کیفی می توان حدس هایی زد، زیرا عسل عطر و طعم مخصوص خود را دارد و در تعریف آن چنین بیان می شود که عسل دارای عطر و طعم گل است.

شکرک زدن عسل نه تنها دلیل بر تقلبی بودن نیست، بلکه بر عکس بیانگر آن است که عسل کاملاً سالم است و نمی تواند تقلبی باشد این برخلاف تصور غلط در ایران است که عسل شکرک زده را تقلبی می دانند. بر این اساس، حرارت دادن عسل برای از بین رفتن شکرک های ایجاد شده در آن سبب از بین رفتن آنزیم های و کاهش کیفیت عسل می شود.

 راه های  تشخیص عسل خوب

برای مصرف کننده یک راه بیشتر برای تشخیص عسل وجود ندارد و آن هم استفاده از ابزارهای است که بدن در اختیارش گذاشته است. با چشمانش شکل ظاهری عسل را ارزیابی می کند، با بینی اش آن را بو و با زبانش آن را مزه مزه می کند. اگر عسل عطر و طعم گل ها را داشت، این عسل واقعی (طبیعی) است و ارزش آن را دارد که بهای آن را در حد معقول بپردازد.

عسلی که بوییدن آن باعث عطسه شود  و نوشیدنش سکر و مستی آورد و چشیدنش گلو را بسوزاند، برای تغذیه مناسب نیست.

راه های متعددی برای شناخت عسل طبیعی وجود دارد. مورچه بر خلاف عسل تقلبی، به عسل طبیعی علاقه دارد. اگر عسل طبیعی را در آب ولرم حل کنیم، مزۀ آن میخوش (بین شیرین و ترش) می شود نه شیرین، نور پلاریزه هم اگر به عسل طبیعی تابانده شود، به چپ می گردد و این نور با تاباندن به عسل تقلبی و محصولات شکر به راست می گردد، زیرا مولکول های آن راست گرد است.