خـواص و مـضـرات سنبـل الطیـب
سنبـل الطیـب
سنبل الطیب یا علف گربه گیاهی است بوته ای استوار و چند ساله، دارای ریشه ای کوتاه و بوته ای با ارتفاع بین 50 تا 150 سانتی متر می باشد. ریشه این گیاه سنتی در طب سنتی ایران دارای ارزش دارویی می باشد.
سنبل الطیب در طب سنتی به نامهای سنبل هندی و سنبل الطیب صغیر و علف گربه مشهور است.
خـواص سنبـل الطیـب
1. در طب سنتی قدیم ایران سنبل الطیب دارای طبیعتی گرم و خشک است.
2. طیفی از مواد موثر فعال شامل موترپنها، والپوتریاتها، سکوتیترپنها، احتمالاً مسئول آثار بالینی این گیاه می باشد. تصور می شود که اسید والرنیک که یکی از ترکیبات سسکوئیتروپن موجود در سنیل الطیب است از طریق مهار شکستن گاماآمینوبوتیریک اسید ایجاد اثرات آرامبخشی می شود.
3. سنبل الطیب به دلیل محتوای اسید ایزووالریک و والریک موجود در آن به درمان بی خوابی کمک می کند.
4. ریشه سنبل الطیب یک آرام بخش طبیعی است که اعصاب را تسکین داده و به کاهش اضطراب و استرس و نگرانی کمک می کند.
5. دمنوش سنبل الطیب انتقال دهنده عصبی GABA در مغز را تقویت می کند . این انتقال دهنده مانع رسیدن پیام های منفی به مغز شده و با آرام سازی بدن، تمرکز و توجه کودکان را افزایش می دهد. (حتماً قبل از مصرف در کودکان با پزشک مشورت کنید)
6. سنبل الطیب عروق خونی را رقیق و شریان را گشاد می کندو با بهبود گردش خون و تقویت عضلات قلب به کاهش فشار خون بالا کمک می کند.
7. خاصیت آرام بخشی سنبل الطیب به درمان پرفشاری ناشی از استرس و اضطراب کمک کرده، برای سلامت مفید و تپش قلب را برطرف می کند.
8. ترکیبات موجود در سنبل الطیب علائم سندروم پای بی قرار را کاهش داده و برای درمان آن بسیار موثر است.
9. دمنوش ریشه سنبل الطیب در درمان بیماری روانی اختلال وسواسی موثر است و به فرد کمک می کند تا با نادیده گرفتن افکار، اجبار و وسواس ناخواسته، عملکرد طبیعی داشته باشد.
10. سنبل الطیب یکی از بهترین داروهای خانگی سرگیجه است و به بهبود حافظه نیز کمک می کند.
11. دمنوش ریشه گیاه سنبل الطیب ماهیچه و عضلات بدن را آرام کرده و درد ناشی از سیاتیک مرتبط با اسپاسم عضلانی را کاهش می دهد.
12. خاصیت آرامبخشی سنبل الطیب عملکرد سیستم عصبی را بهبود بخشیده و تعداد دفعات تشنج در بیماران مبتلا به صرح را کاهش می دهد.
13. اسید والرنیک موجود در ریشه این گیاه دارویی، عملکرد حافظه را بهبود بخشیده و می تواند روی مهارتهای حل مسئله در کودکان و بزرگسالان اثر مثبت بگذارد.
14. گیاه سنبل الطیب به درمان علائم رعشه و لرزش دست و سایر اندام های بدن کمک می کند. (گیاه اسطوخدوس نیز در درمان رعشه موثر است)
15. در طب سنتی از این گیاه برای درمان برخی مشکلات گوارشی مانند زخم معده، سندروم روده تحریک پذیر، اسپاسم معده و روده، اسهال، نفخ، و کولیت استفاده می شود. (قبل از مصرف طولانی مدت حتما با پزشک متخصص طب سنتی مشورت کنید)
16. دمنوش ریشه سنبل الطیب به دلیل اثرات ضداسپاسم، تسکین دهندگی، آرامش بخشی، و ضد التهابی برای کاهش علائم پیش از قاعدگی مانند انقباضات رحمی، گرفتگی عضلانی، و درد بسیار موثر است.
17. سنب الطیب از دیرباز به عنوان یک گیاه ضد درد شناخته شده و برای درمان دردهای مفاصل و استخوانی مانند درد کمر و زانو استفاده شده است.
18. دمنوش ریشه سنبل الطیب به عنوان کاهنده تب نیز استفاده می شود.
19.سنبل الطیب به طور قابل توجهی بی خوابی شبانه را درمان می کند و کیفیت خواب را بهبود می بخشد.
20. سنبل الطیب به دلیل خواص آرام بخش قوی که دارد باعث کاهش ضربان قلب می شود.
21. سنبل الطیب خاصیت ضد تشنج دارد و در رفع ناراحتی های عصبی و هیستری مفید است.
22. دمنوش سنبل الطیب برای برطرف کردن دلهره، تشویش و نگرانی مفید است. و دردردمان بیماری مالیخولیا موثر است.
23. سنبل الطیب سکسکه مداوم از بین می برد. و درد سینه را کاهش می دهد.
24. سنبل الطیب می تواند با تثبیت سطح سروتونین استرسهای بدنی و روانی را سرکوب کند (سروتونین یک پیام رسان عصبی و یکی ازهورمونهای شادی است که به تنظیم خلق وخوی کمک می کند.
25. مصرف سنبل الطیب به صورت استعمال خارجی جهت بریدگیها ، زخمها و آکنه به کار می رود.
مـضـرات سنبـل الطیـب
1. عوارض جانبی سنبل الطیب خفی است و در اکثر موارد خودبه خود برطرف می شود. صدمات کبدی سنبل الطیب در مواقعی که همراه با ماده دیگری استفاده شود وجود دارد. و پیگیری طولانی مدت برای صدمات کبدی در تعدادی از این بیماران ناهنجاری کبدی نشان نداد. شناسنامه مثبت ایمن و موثر بودن آن در درمان بی خوابی باعث معروفیت سنبل الطیب شده است. با این حال در مصرف سنبل الطیب جانب احتیاط را رعایت نمایید.
2. مصرف زیاد سنبل الطیب با عوارضی همچون درد شکم، رخوت و بی حالی، خواب آلودگی در روز و احساس افسردگی کوتاه مدت و افزایش حساسیت و تحریک پذیری همراه است . و گاهی به سردرد، ناراحتی معده، خستگی ذهنی، اختلالات قلب و حتی بی خوابی منجر می شود.
3. به دلیل خاصیت خواب آلودگی (در مصرف دوز بیش از حد) توصیه می شود راننده ها به هیچوجه نباید از سنبل الطیب استفاده کنند.
4.طی تحقیقات انجام شده، زنان باردار و مادران شیرده از مصرف سنبل الطیب خودداری کنند.
5. خاصیت آرامبخشی سنبل الطیب ممکن است باعث کندی عملکرد هضم و گوارش شود و به مشکلات گوارشی منجر شود.
6. از مصرف سنبل الطیب حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی خودداری کنید. (احتمالا سنبل الطیب با داروهای بیهوشی تداخل ایجاد می کند.)
7. دادن دمنوش سنبل الطیب به کودکان زیر سه سال خودداری کنید.
8. از آنجایی که مصرف طولانی مدت این گیاه اعتیادآور است. توصیه می شود بیش از 4 تا 6 هفته مصرف نشود.
9. مصرف این گیاه با داروهای خواب آور می تواند موجب خستگی شدید شود.
10. در مصرف ملاتونین همراه با داروهای ضد انعقادی و خواب آور و یا محصولات الکی احتیاط کنید.
11. بهتر از سنیل الطیب و ملاتونین را با هم مصرف نکنید. هر دو خاصیت خواب آور بسیار قوی دارند.