خـواص و مـضـرات خام خواری و گیاه خواری
گیـاه خـواری
گیاه خواری به معنی حذف گوشت یا محصولاتی است که منشأ حیوانی داشته باشند. انواع متفاوتی از گیاه خواری وجود دارد که هریک فواید و مضرات خاصی دارد که بعضی از رژیم های آن عبارتند از:
1. رژیم Ovo-lacto : رایج ترین روش است که در آن هیچ گونه گوشتی (گوشت قرمز، ماکیان، غذاهای دریایی) مصرف نمی شود اما استفاده از تخم مرغ و محصولات لبنی مجاز است.
2. رژیم Lacto: گیاهخواران گروه لاکتو گوشت و تخم مرغ نمی خورند اما لبنیات را در برنامه غذایی خود دارند.
3. رژیم Vegan: گیاه خواران وگان؛ گوشت ، تخم مرغ، لبنیات، غذاهای حاوی محصولات جانبی حیوانی و حتی عسل نمی خورند. این گروه حتی از محصولات چرمی، پشمی، پوست خرگوش، ابریشمی و هر گونه محصول بدست آمده از حیوانات استفاده نمی کنند.
4. در نوعی از این رژیم، افراد گوشت قرمز نمی خورند اما از گوشت ماکیان و غذاهای دریایی استفاده می کنند.
5. در رژیم نیمه گیاه خواران semi-vevetarian محصولات لبنی، تخم مرغ، مرغ و ماهی مصرف می شود اما گوشتهای دیگر ممنوع است.
6. ذر رژیم پسکو pesco-vegetarian از فرآورده های لبنی، تخم مرغ، و ماهی تغذیه می کنند اما از انواع دیگر گوشت پرهیز می کنند.
متخصص تغذیه و استاد دانشکده مایو بنام جنیفر نلسون معتقد است که «بهترین رژیم غذایی ترکیب مواد خام و پخته است.»
خام خواری
خام خواری دو نوع است؛ نوع اول خام خواری که شامل مصرف ماهی، تخم مرغ و شیر و گیاهان خام می شود. (که باید خاطر نشان کرد که مصرف تخم مرغ ماهی و شیر خام خطرناک است و باید برای از بین بردن سالمونلا تخم مرغ را باید پخت و شیر را پاستوریزه کرد.نوع دوم؛ خام گیاه خواری است که شامل استفاده از گیاهان، میوه ها، سبزیجات و دانه های خام می شود. که هدف اصلی و مفهوم کلی خام خواری به خصوص خام گیاه خواری این است که پختن خوراکی ها باعث از بین رفتن آنزیمها و مواد مغذی زنده درون خوراک میشود که برای جذب شدن به بدن لازم است.
خام گیاه خواری
خام گیاه خواری نوعی رژیم غذایی مبتنی بر سبزیجات است که هر گونه پختن را منع می کند. خام خواران معتقدند؛
1. هیچ ماده ی غذایی نباید بیش از 104 درجه فارنهایت یا 40 درجه سلسیوس حرارت ببیند مواد غذایی باید تازه مصرف شوند و یا با حرارت خیلی کم طبخ شوند. تصوری که میان خام گیاه خواران وجود دارد این است که دمای بالای 104 درجه نه تنها موادمغذی را از بین می برد بلکه آن ها را سمی و غیرقابل هضم نیز می کند
2. غذاهای خام حاوی آنزیم هایی هستند که عمل هضم غذا را در بدن تنظیم می نمایند.
3. حرارت دادن یا فریز نمودن غذا این آنزیم ها را نابود می کند.
4. مصرف غذا بدون وجود این آنزیم ها در دراز مدت سبب مسمومیت بدن، زیاده روی در مصرف غذا و در نهایت منجر به چاقی می شود.
5. غذاهای خام نسبت به غذاهای پخته، مواد مغذی بیشتری دارند.
6. در ادبیات خام گیاه خوران پختن با درجه حرارت بالا مانند ناسزایی زشت تلقی می شود.
7.خام گیاه خواران تصور می کنند که مواد غذایی خام سرشار از انرژی حیاتی هستند. خام گیاه خواران شکل توسعه یافته و افراطی گیاه خواری است که به «پرانا» یا نیروی حیات اعتقاد دارد و معتقدند که نیروی حیات یا «پرانا» در اغذیه ی گیاهی خام بیشتر است.
رژیم مواد غذایی خام از مواد غذایی با پایه گیاهی، زنده، تازه و بدون آنکه فرآوری شده باشند، تشکیل شده است. نظیر؛ میوه ها، سبزیجات، سبزیجات با برگ سبز، آجیل ها و دانه های گیاهی
خواص خام گیاه خواری
1. گیاهان خام و ارگانیک حاوی آنتی بیوتیک و هورمونهایی نیستند که اغلب در بیشتر محصولاتی حیوانی دیده می شود و همین موضوع به طور خودبه خودی باعث بهبود وضعیت کبد و سم زدایی طبیعی بدن و پوست خواهد شد.
2. استفاده از رزیم غذایی حاوی سبزیجات و میوه جات خاصیت ضد التهابی دارد. و هم زمان تأثیر مثبتی روی بدن خواهد داشت. و از التهابات پوستی ایجاد شده در اثر مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده ناشی از تخریب کلاژن و الاستین پوست است پیشگیری و از ایجاد چین و چروک و در نتیجه پیری زود رس جلوگیری می کند.
3. میوه و سبزیجات مملو از آب هستند و خوردن آنها باعث آبرسانی درست به پوست می شود و در نتیجه پوستی به مراتب زیباتر و شاداب تر خواهید داشت.
4. میوه هایی مانند پرتقال، نارنگی، گریپ فورت و انواع لیمو شرشار از ویتامین C می باشد که ویتامین محلول در آب به شمار می آید که در کلاژن سازی پوست موثر است.
5. خواص ضد التهابی ، آنتی اکسیدان و جود سایر ویتامین ها در مصرف میوه ها و سبزی جات خام عامل مهمی در مبارزه و پیشگیری از تأثیرات منفی و مخرب رادیکال های آزاد است. و همچنین به حفظ سلامت پوست کمک می کند و از خشکی پوست، نمایان شدن خطوط روی صورت و لکه های تیره ناشی از افزایش سن، و محافظت در برابر نورخورشید (اشعه ماوراء بنفش UV) کمک موثری خواهد داشت.
6. منابع گیاهی و خام گیاه خوری در کاهش بیماری بیمارانی که فشار خون دارند یا چاق هستند یا بیماری هایی تحت تأثیر رادیکال های ازاد می تواند سرطان زا باشد موثر است.
7. ترکیبات آنتی اکسیدان و ضد زنگ در گیاهان به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
8. رعایت گیاه خواری با شناخت نسبت به تلفیق غلات و حبوبات و پروتئین ها برای افرادی که مخصوصاً درگیر چاق هستند می تواند مفید باشد.
9. برخی معتقدند با خام گیاه خواری می تواند سرطان را در مراحل اولیه و در هنگامی که سلولهای سرطانی هنور به لایه های دیگر بدن ورود نکرده اند پیشگیری کرد.
10. رژیم غذایی مبتنی بر گیاه خواری خطر سکته قلبی و مغزی را برای افرادی که بیماری های قلب و عروق دارند کاهش می دهد.
مضرات خام گیاه خواری
1. گیاه خواری بدن را از کسب مواد مغذی اصلی و حیاتی محروم می کند.
2. بر خلاف نظر خام گیاه خواری باید گفت گرچه مواد خام سرشار از مواد مغذی هستند ولی با پختن مواد مغذی خود را از دست نمی دهند. بلکه فیبر موجود در مواد غذایی با پختن گیاهان فعال و مواد مفید مغذی آزاد می شود که این مواد بدون پختن و به شکل عادی در دسترس قرار نمی گیرد پس یک ظرف سوپ سرشار از آنتی اکسیدانها و مواد مغذی است که در حال خام این خاصیت ها را وجود ندارد.
بسیار از دانشمندان پختن را گامی بلند و اساسی در تکامل مغزی انسان می دانند.
3.از نظر خام گیاه خواران مواد مغذی خام دارای یک انرژی حیاتی است که هیچ توضیح علمی ندارد و فقط جنبه اعتقادی است و در واقع خام گیاه خواران از مضرات این روش تغذیه بی خیر هستند.
4. به نظر خام گیاه خواران با پختن آنزیم های مواد غذایی از بین می رود ولی چنین نیست. بدن انسان برای تجزیه مولکولهای مواد غذایی نیاز به آنزیم های موجود در مواد غذایی ندارد. در ساختار بدن آنزیم هایی وجود دارد که این وظیفه را به عهده دارد و آنزیم هایی که از مواد خام وارد بدن می شود نیز به خاطر اسید معده از بین خواهد رفت. تنها اندکی از آنها باقی می ماند و مواد تخمیر شده ای مانند کلم ترش آنزیم ها را وارد معده می کند. که نقش آنها در هضم غذا اندک است.
5. خاصیت سم زدایی در استفاده از مواد غذایی به صورت خام در خام گیاهخواران پشتوانه علمی ندارد و در حقیقت در هیچ ماده غذایی گیاهی یا جانوری سم زدایی وجود ندارد . مواد سمی می تواند در هر نقطه ای از بدن جمع شوند. به ویژه در بافتهای چربی و استخوانها یا پروتئین ها. بدن خود وظیفه ی سم زدایی را با اندام های داخلی اش انجام می دهد و در واقع کبد عضوی است که با مواد سمی مبارزه می کند و نقش سم زدایی در بدن دارد. تنها نکته قابل توجه در زمینه سم زدایی مواد خام، بهبود عملکرد کبد و کلیه با افزایش میزان ذخیره ی آب در بدن است.
6. با خام گیاه خواری مصرف کالری به حداقل می رسد و طبیعی است که وزن مناسبی پیدا خواهید کرد اما هدف از رژیم غذایی تنها کاهش وزن نیست بلکه باید موارد مختلفی را در نظر گرفت.
7. با خام گیاه خواری با کمبود مواد غذایی به ویژه ویتامین هایی نظیر B12 ، D ، و روی، آهن و اسیدهای چرب امگا 3 روبه رو خواهید شد در نتیجه منجر مشکلات عدیده ای در زمینه اعصاب و جسم می شود.
8. وجود اسید در میوه ها و کمبود مواد معدنی عمومی باعث ساییدگی مینای دندان و در نتیجه پوسیدگی دندان در افراد خام گیاه خوار می شود.
9. خام گیاه خواران مصرف گوشت را غیر عادی می دانند و برای دفاع از عقاید خود پخت و پز و مصرف گوشت را عملی متضاد با ذات طبیعت می دانند. اما مصرف گوشت وفرآورده های حیوانی به مدت حداقل 20 سال ذخیره ی خوبی از مواد مغذی در بدن ایجاد می کند و هیچ چیز غیر طبیعی در مورد رزیم غذایی همراه با گوشت وجود ندارد.
10. افرادی که زمینه کم خونی دارند و کم وزن هستند و کودکان و همچنین مادرانی که حامله هستند نمی توانند از این روش نیازهای بدن خود را تأمین کنند.
11. بر اساس تحقیقات، میزان مواد مغذی و مواد معدنی موجود در بدن جوانان گیاه خوار نسبت به گروه دیگر متفاوت است و اکثریت آنها از دریافت مواد مغذی لازم و ضروری برای رشد و نمو در حد متوسط بی بهره اند. حتی پس آنکه مکمل های غذایی را به رژیم روزانه آنها افزودند ، درصد کلسیم و سلنیوم بدن آنها به حد طبیعی نرسید.
12. افرادی که دارای رژیم گیاهی یا گیاه خوار هستند سطح افسردگی آنها 15 درصد بالاتر از بقیه افرادی است که رژیم معمولی و کاملی دارند.
چند نکته:
نکته 1. اگر مضرات خام گیاه خواری و واقعیات های آن را ندانید، ناآگاهانه به بدن خود آسیب می زنید.
نکته 2. افرادی که به خام گیاه خواری روی می آورند توصیه می شود با تخم مرغ و عسل همراه باشد چرا که حذف متعصبانه همه گروه های غذایی به جز گیاهان می تواند عوارض ناخوشایندی دربرداشته باشد.
نکته 3. تغذیه باید متناسب با سن، جنس، و وضعیت فیزیولوژی بدن باشد. نباید فقط معده را راضی کرد بلکه همراه غذایی که می خوریم باید 18 ویتامین، 16 ماده معدنی و 20 اسید آمینه و تعداد کثیر ترکیبات شیمیایی میوه وسبزی ها در اختیار بدن قرار بگیرد. این ترکیبات مختلف را نمی توانیم از یک گروه غذایی خاص به دست بیاوریم بلکه ما باید از همه گروه های غذایی مثل نان، غلات، سبزی، میوه، لبنیات و گوشت استفاده کنیم و حتی ریزمغذیها به شکلی است که نمی توانیم آنهارا به راحتی جایگزین کنیم. به حال فراموش نکنیم که بشر همه چیز خوار آفریده شده و از این موهبتی که فک و دندان ما دارند باید به درستی استفاده کنیم.
نکته4. سیستم بدنی ما انسانها به نحوی طراحی شده است که چهار گروه غذایی مثل: 1. گروه شیر و لبنیات؛ 2. گروه نان و غلات ؛ 3. گروه گوشت، تخم مرغ ،حبوبات و مغزها؛ 4. گروه میوه ها و سبزیجات را باید مصرف کنیم. حذف یا اضافه کردن این گروه به نفع ما نیست. مهم درست و به اندازه مصرف کردن مواد مغذی است نه حذف و اضافه کردن آنها.
منابع:
1. جشن خام خواری 13تیرماه 1395. دکتر مرتجی
2. استفاده از مقاله خانم نیلوفر شهدوست خرداد 96
3. مقاله سلامت نیوز 1395/08/11 ساعت: 14:59. کد خبر: 197066 ـ متخصص تغذیه: آقای ضیاءالدین مظهری ـ رئیس انجمن غذا و تغذیه
4. مقاله سرویس سبک زندگی فردا. آقای بشیر قلی زاده . 13 شهریور 1396 ساعت: 20:06